International NIKI conference Museum Catharijneconvent, Utrecht, Friday 31 March 2023
Italy and the Low Countries – Artistic Relations: The Sixteenth Century. Organised by Gert Jan van der Sman (NIKI, Florence)
Onderzoeksprofiel
Het NIKI ontwikkelt eigen onderzoeksprojecten en heeft een internationaal erkende expertise opgebouwd op drie aandachtsgebieden in de vroegmoderne tijd: de Italiaanse kunst, de artistieke relaties tussen de Nederlanden en Italië en de geschiedenis van de teken- en prentkunst.
Onze wetenschappelijke staf is met regelmaat gastconservator van tentoonstellingen en draagt bij aan wetenschappelijke publicaties en congressen.
Lopende projecten
Repertory of Dutch and Flemish Paintings in Italian Public Collections
Regiogewijze, wetenschappelijke ordening, analyse en ontsluiting van de meer dan 10.000 Nederlandse en Vlaamse schilderijen in Italiaans openbaar bezit. Cultureel erfgoed dat naar Italië werd geëxporteerd of daar ter plekke werd geproduceerd, wordt toegankelijk gemaakt en in woord en beeld vastgelegd voor de internationale wetenschap en een groter publiek in een Engelstalige publicatie naar regio.
Deel I gewijd aan de regio Ligurië, met 441 schilderijen, werd in 1998 gepubliceerd.
Deel II met 909 schilderijen in Lombardije verscheen in twee afzonderlijke banden in 2001-2002.
Deel III gewijd aan Piëmont, met 1063 schilderijen, verscheen in 2012.
Deel IV over Toscane is in voorbereiding: verwachte publicatiedatum 2021-2022
De Nederlandse begraafplaats in Livorno (in samenwerking met de Nederlandse ambassade in Rome)
In de havenstad Livorno bevindt zich een van de oudste Nederlandse begraafplaatsen in het Middellandse Zeegebied. De begraafplaats is bijzonder rijk aan historische grafmonumenten. Dankzij de steun van de Nederlandse Ambassade wordt in 2020 een restauratiecampagne gestart om dit unieke erfgoed veilig te stellen voor de toekomst. Het NIKI start tegelijkertijd een interdisciplinair onderzoek naar de geschiedenis van deze begraafplaats. In het bijzonder naar de rol van de Nederlandse gemeenschap in Livorno in de zeventiende en achttiende eeuw.
Er zijn stageplaatsen voor (onderzoeks)masterstudenten beschikbaar binnen dit project. Tijdens de stage ligt de nadruk op bronnenonderzoek in Italiaanse archieven en bibliotheken, aangevuld met onderzoek in Nederland. Voor het in Florence en Livorno te verrichten onderzoek dient het NIKI als uitvalsbasis. Neem voor meer informatie contact op met: sman@nikiflorence.org
Fotoarchief Magnaguagno
Tussen 1965 en 1995 bracht de Italiaanse kunsthandelaar Luigi Magnaguagno een indrukwekkende hoeveelheid beeldmateriaal bijeen over meer dan duizend Nederlandse en Vlaamse kunstschilders van de vijftiende tot en met de zeventiende eeuw. Dit archief werd in 1996 door het NIKI verworven. Doel van het project is de wetenschappelijke ontsluiting van het rijkgeschakeerde beeldmateriaal.
Er zijn stageplaatsen voor (onderzoeks)masterstudenten beschikbaar binnen dit project. Studenten doen specifieke kennis op over de geschiedenis van de Nederlandse en Vlaamse schilderkunst uit de periode 1450-1700, worden vertrouwd gemaakt met toeschrijvingskwesties, herkomstonderzoek en iconografische vraagstukken en maken kennis met internationale standaarden voor het (digitaal) verwerken van informatie.
De stage is bij uitstek geschikt voor studenten die hun belangstelling voor Nederlandse kunst willen koppelen aan het werken in een internationale academische omgeving.
Voor meer informatie en aanmeldingen: sman@nikiflorence.org.
ICG-fellow: Prenten en tekeningen
Het Istituto Centrale per la Grafica (ICG) in Rome stelt voor ervaren kunsthistorici fondsen ter beschikking om op het NIKI onderzoek te verrichten ten behoeve van de digitale ontsluiting van de vaste collectie prenten en tekeningen van het ICG.
Individueel onderzoek
Het NIKI staat open voor individueel onderzoek dat buiten onze projecten valt, bijvoorbeeld op het gebied van materiaaltechnisch onderzoek en de restauratie van kunstwerken, Nederland-Italië-betrekkingen, design, architectuur, cultuurgeschiedenis, etc. We denken graag mee over onderwerpen en invalshoeken. Individuele onderzoekers met een eigen scriptieonderwerp of onderzoeksproject worden aangemoedigd gebruik te maken van onze onderzoeksvoorzieningen. We kunnen ook bemiddelen en studenten in contact brengen met andere instituten. Studenten en (toekomstige) promovendi van de deelnemende universiteiten komen mogelijk in aanmerking voor een beurs van de Stichting Vrienden van het Kunsthistorisch Instituut in Florence. Voor excellente buitenlandse promovendi of postdocs zijn er NIKI-fellowships beschikbaar om op het instituut te kunnen verblijven en eigen onderzoek uit te voeren.
Scholar-in-residence / Visiting professor
Bedoeld voor gerenommeerde onderzoekers in de geesteswetenschappen. De geschikte kandidaat heeft een excellente internationale reputatie in een onderzoeksgebied dat aansluit bij ons onderzoeksprofiel.
We bieden:
- tot vier maanden accommodatie in een van de twee appartementen
- 24/7 toegang tot de bibliotheek, fototheek en andere onderzoeksfaciliteiten
We verwachten van de onderzoeker:
- dat hij/zij een wetenschappelijke publicatie voorbereidt
- dat hij/zij actief deelneemt aan onze scholarly community
- dat hij/zij een openbare lezing geeft en/of
- assisteert in de onderwijsactiviteiten en/of
- deelneemt aan de organisatie van een internationaal congres en/of
- indien relevant, samenwerkingsmogelijkheden creëert tussen het NIKI en de eigen (universitaire) instelling.
U kunt uw interesse minimaal zes maanden voor aanvang kenbaar maken bij de directeur. Geeft u daarbij ook aan hoe lang u zou willen verblijven.
We ontvangen graag uw sollicitatiebrief met cv, een projectvoorstel (max. 3 pp.) en de namen van twee collega’s bij wie referenties kunnen worden ingewonnen.
Selectiecriteria zijn: relevantie van het onderzoeksonderwerp, originaliteit en haalbaarheid van het voorstel, motivatie voor verblijf, kwaliteit en structuur van het werkplan, potentiële contributie aan het onderwijs van het NIKI.
Sollicitaties kunnen doorlopend per e-mail aan de directeur worden gestuurd. Gebaseerd op de criteria, adviseert de directeur de voorzitter en twee leden van de WAR die samen het selectiecomité vormen. De directeur informeert de kandidaat binnen een maand na ontvangst van de sollicitatie over de uitkomst.
NWIB Visiting Professors Programme
Het NWIB Visiting Professors Programma biedt UD’s, UHD’s en hoogleraren van aangesloten universiteiten een unieke kans om ongestoord te kunnen werken in een inspirerende en stimulerende omgeving. Via dit programma kun je drie maanden naar één van de vijf Nederlandse Wetenschappelijke Instituten in het Buitenland (NWIB), waaronder het NIKI, om daar onderzoek te doen, lezingen te geven en zo een bijdrage te leveren aan het intellectuele klimaat van het instituut. Lees hier meer.
Tot nu toe verbleven de volgende onderzoekers als scholar-in-residence en NWIB visiting professors op het NIKI:
- Prof. Bette Talvacchia, University of Connecticut (2011/2012)
- Prof. Bram Kempers, Universiteit van Amsterdam (2012)
- Dr. Adriana de Miranda, Modena University (2013)
- Prof. Lex Bosman, Universiteit van Amsterdam (2013)
- Prof. Morten Steen Hansen, Stanford University (2013)
- Prof. Dennis Geronimus, New York University (2014)
- Prof. Jürgen Müller, Technischen Universität Dresden (2014)
- Dr. Bram de Klerck, Radboud Universiteit Nijmegen (2015)
- Prof. Koen Ottenheym, Universiteit Utrecht (2015)
- Dr. Bärbel Hedinger, Freien Universität Berlin (2016)
- Dr. Geoffrey en dr. Paula Nuttall, The Courtauld Institute of Art, London (2017)
- Prof. Guy Hedreen, Williams College, Williamstown, Mass. (2018)
- Prof. Dennis Geronimus, New York University (2022)
- Dr. Reinier Speelman, Universiteit Utrecht - NWIB visiting professor (najaar 2022)
De aankomende scholars-in-residence zijn:
- Dr. Eleonora Pistis, Columbia University (najaar 2022-voorjaar 2023)
- Dr. Daantje Meuwissen, Vrije Universiteit - NWIB visiting professor (voorjaar 2023)
- Prof. Michelle O'Malley, The Warburg Institute, London (voorjaar 2023)
- Dr. Takuma Ito, Kyushu University (najaar 2023)
Publicaties
Er zijn vele door het NIKI verzorgde of mogelijk gemaakte publicaties van Nederlandse en buitenlandse onderzoekers en wetenschappers die op het instituut verbleven voor onderzoek of deelname aan symposia.
In 1983 werd een eigen publicatiereeks opgezet, met het monumentale Repertory of Dutch and Flemish Paintings in Italian Public Collections. Verder verschenen er congresbundels, tentoonstellingscatalogi en overige wetenschappelijke publicaties. Deze reeks werd uitgegeven tot 2014 door Centro Di (Florence).
Sinds 2015 verschijnen eigen publicaties
Sinds 2015 verschijnen eigen publicaties in de reeks: NIKI Studies in Netherlandish-Italian Art History, uitgegeven door Brill (Leiden). De reeks bevat bundels met artikelen en monografieën over Italiaanse kunst en Nederlandse en Vlaamse kunst en kunstenaars in Italië. Er is bijzondere nadruk op de artistieke uitwisseling en wederzijdse invloed tussen Italië en de Lage Landen.
Diverse titels zijn direct bij het NIKI te bestellen door een e-mail te sturen aan: niki@nikiflorence.org
Congressen en lezingen
Het NIKI organiseert regelmatig lezingen en meerdaagse internationale congressen.
Naast de lezingen en symposia in Florence, organiseren we in samenwerking met docenten en onderzoekers van de deelnemende universiteiten, collega’s van het RKD in Den Haag of museale instellingen zoals het Rijksmuseum en Teylers Museum, het jaarlijkse NIKI-symposium ‘Italië en de Nederlanden. Artistieke wisselwerkingen’, met als vaste locatie Museum Catharijneconvent te Utrecht.
In Nederland leveren we inhoudelijke bijdragen aan symposia van de deelnemende universiteiten, de Landelijke Onderzoekschool Kunstgeschiedenis (OSK) en de Nederlandse musea.
Symposium ‘Visual Humanisms’ – 20-21 oktober 2022
Op 20 en 21 oktober zal in het NIKI het symposium Visual Humanisms plaatsvinden. Het symposium wordt georganiseerd door Marieke van den Doel (University of Humanistic Studies, Utrecht) en Michael W. Kwakkelstein (NIKI).
Individueel onderzoek
Het NIKI staat open voor individueel onderzoek dat buiten onze projecten valt, bijvoorbeeld op het gebied van materiaaltechnisch onderzoek en de restauratie van kunstwerken, Nederland-Italië-betrekkingen, design, architectuur, cultuurgeschiedenis, etc. We denken graag mee over onderwerpen en invalshoeken. Individuele onderzoekers met een eigen scriptieonderwerp of onderzoeksproject worden aangemoedigd gebruik te maken van onze onderzoeksvoorzieningen. We kunnen ook bemiddelen en studenten in contact brengen met andere instituten. Studenten en (toekomstige) promovendi van de deelnemende universiteiten komen mogelijk in aanmerking voor een beurs van de Stichting Vrienden van het Kunsthistorisch Instituut in Florence. Voor excellente buitenlandse promovendi of postdocs zijn er NIKI-fellowships beschikbaar om op het instituut te kunnen verblijven en eigen onderzoek uit te voeren.
